ต่างประเทศ
ศาลเนเธอร์แลนด์ตัดสินให้คนขับ Uber เป็น “พนักงาน” ของบริษัท ไม่ใช่ “ผู้จ้างงานตนเอง”
เมื่อวันจันทร์ที่ผ่านมา (13 ก.ย.64) ศาลของเมืองอัมสเตอร์ดัมมีคำสั่งตัดสินให้คนขับแท็กซี่ที่ใช้แอปพลิเคชันอูเบอร์ (Uber) มีสภาพเป็น “พนักงาน” ของบริษัท ไม่ใช่ผู้จ้างงานตนเอง (Self-employed) หรือ ฟรีแลนซ์ โดยคดีนี้มีโจทก์เป็นสหภาพแรงงานแห่งชาติเนเธอร์แลนด์ (FNV) ที่ยืนยันว่าคนขับอูเบอร์กว่า 4,000 คนในเนเธอร์แลนด์ควรได้รับผลประโยชน์ตามกฎหมายและข้อตกลงร่วมที่คุ้มครองกลุ่มคนขับแท็กซี่
คาสปาร์ อินเดน ตัวแทนของศาลกรุงอัมสเตอร์ดัมอธิบายเหตุผลของคำสั่งศาลครั้งนี้ว่า เพราะลักษณะการจ้างงานของบริษัทอูเบอร์กับคนขับ เป็นความสัมพันธ์แบบผู้ว่าจ้างกับผู้ถูกจ้าง เนื่องจากคนขับจำเป็นต้องยินยอมรับเงื่อนไขและข้อกำหนดทั้งหมดของอูเบอร์ แม้เงื่อนไขและข้อกำหนดเหล่านั้นจะสามารถถูกปรับเปลี่ยนโดยบริษัทเพียงฝ่ายเดียว นอกจากนี้ อูเบอร์เป็นคนกำหนดราคาค่าบริการ และในบางสถานการณ์บริษัทสามารถเอาคนขับออกจากแพลตฟอร์มได้ถ้าพวกเขาได้รับเรตติ้งต่ำหรือยกเลิกผู้โดยสารบ่อยครั้ง ลักษณะความสัมพันธ์แบบนี้แตกต่างไปจากการลักษณะของการเป็นผู้จ้างงานตนเอง (Self-employed) ที่แรงงานมีอำนาจในการต่อรองเพื่อกำหนดค่าแรงของตัวเองมากกว่า
ศาลยังตัดสินให้อูเบอร์จ้างงานและจ่ายค่าตอบแทนตามข้อตกลงร่วมของกลุ่มอาชีพแท็กซี่ในเนเธอร์แลนด์ ในบางกรณี อูเบอร์จะต้องจ่ายค่าตอบแทนเพิ่มเติมย้อนหลังในคนขับแท็กซี่บางคนด้วย นอกจากนี้บริษัทแพลตฟอร์มจะต้องจ่ายค่าชดเชยให้สหภาพแรงงานแห่งชาติเนเธอร์แลนด์ (FNV) เป็นเงิน 50,000 ยูโร หรือประมาณ 1.9 ล้านบาท จากการไม่ยอมทำตามข้อตกลงร่วมของกลุ่มอาชีพแท็กซี่
“นี่เป็นการตัดสินครั้งสำคัญสำหรับคนขับอูเบอร์ มันหมายความว่าจากนี้ไปพวกเขาจะได้รับค่าตอบแทนที่เป็นธรรมจากคำสั่งของศาลที่ให้มีผลย้อนหลังด้วย พวกเขาอาจจะได้รับเงินค่าตอบแทนเพิ่มหลายพันยูโรต่อเดือน และมันยังหมายความว่าต่อจากนี้ไป พวกเขาได้รับความคุ้มครองภายใต้ข้อตกลงร่วม พวกเขาสามารถสะสมเงินสำหรับการเกษียณอายุ พวกเขามีประกันภัย และได้รับค่าตอบแทนในช่วงวันหยุดและยามป่วย”
ซาคาเรีย บูวฟานกาชา ตัวแทนสหภาพแรงงานแห่งชาติเนเธอร์แลนด์ (FNV) ให้สัมภาษณ์กับสื่อ ด้านเมาริตส์ ชูนเฟลด์ ผู้จัดการทั่วไปของอูเบอร์ปในยุโรปเหนือกล่าวว่า ทางบริษัทรู้สึกผิดหวังกับคำตัดสินนี้เพราะบริษัททราบว่ามีคนขับจำนวนมากที่ต้องการ “เป็นอิสระ” โดยทางอูเบอร์จะดำเนินการยื่นอุทธรณ์ต่อไป
สำนักข่าว NOS ของเนเธอร์แลนด์สัมภาษณ์ มาร์ไทน์ อาเร็ตส์ ผู้เชี่ยวชาญด้านธุรกิจแพลตฟอร์มที่ให้ความเห็นว่า อาจมีความยากลำบากในกรณีที่จะต้องจ่ายค่าชดเชยย้อนหลังให้กับคนขับ
“เราจะคำนวณเวลาตอนรอผู้โดยสารอย่างไร? คนขับแท็กซี่ที่เป็นลูกจ้าของบริษัทและได้รับเงินเดือน เขาได้รับเงินแม้จะต้องรอผู้โดยสาร แต่ถ้าคุณใช้แอปพลิเคชันอื่นในการหาผู้โดยสารระหว่างรอลูกค้าของอูเบอร์ แบบนั้นนับด้วยไหม?”
อาเร็ตส์มองว่า ตลาดอูเบอร์ในเนเธอร์แลนด์มีขนาดเล็กหากเทียบกับประเทศอื่นๆ อูเบอร์อาจจะยกเลิกการให้บริการในเนเธอร์แลนด์แล้วไปขยายกิจการในประเทศอื่นที่ให้พื้นที่ทางกฎหมายมากกว่านี้ หรือหากบริษัทตัดสินใจดำเนินกิจการต่อ การปรับเปลี่ยนการจ้างงานอาจนำมาสู่ค่าบริการที่สูงขึ้น
อย่างไรก็ตามนี่ไม่ใช่กรณีแรกที่อูเบอร์ต้องเจอความท้าทายด้านกฎหมายแรงงาน มีการยื่นฟ้องต่อศาลในลักษณะเดียวกันทั้งในประเทศสหรัฐอเมริกา สหราชอาณาจักร สวิตเซฮร์แลนด์ และเบลเยียม
ในสหราชอาณาจักรเมื่อเดือนมีนาคมที่ผ่านมา หลังศาลสูงของอังกฤษตัดสินในลักษณะเดียวกันว่าคนขับแท็กซี่อูเบอร์เป็นพนักงานของบริษัท อูเบอร์ปรับการจ้างงานต่อคนขับจำนวน 70,000 คน โดยเปลี่ยนสถานะพวกเขาเป็น “พนักงาน” ที่จะต้องได้รับค่าแรงขั้นต่ำ ได้ค่าตอบแทนในวันหยุด และต้องลงทะเบียนในระบบสะสมเงินเกษียณอายุ อย่างไรก็ตามอูเบอร์กล่าวว่า ลักษณะการจ้างงานแบบนี้เป็น “ลักษณะเฉพาะที่จะเกิดขึ้นในสหราชอาณาจักรเท่านั้น”
ประเด็นเรื่องการคุ้มครองแรงงานในธุรกิจแพลตฟอร์มกำลังเป็นดีเบตในสหภาพยุโรป อักเนส โยเคเรียส หนึ่งในสมาชิกรัฐสภายุโรป (MEP) จากเนเธอร์แลนด์ให้สัมภาณ์กับสำนักข่าว NOS ว่าเธอกำลังยื่นข้อเสนอต่อสภา ให้แรงงานของธุรกิจแพลตฟอร์มได้รับการปกฺบัติและคุ้มครองเหมือนกับแรงงานบริษัทอื่นๆ
“ในข้อเสนอของฉัน ฉันต้องการให้การคุ้มครองนี้เป็นเรื่องอัตโนมัติ โดยที่แรงงานแต่ละคนไม่จำเป็นต้องพิสูจน์ตนเองในการสู้เพื่อสิทธิด้วยการยื่นฟ้องต่อศาลอีกต่อไป”
ด้านคนขับแท็กซี่ของอูเบอร์ที่สำนักข่าว NOS ไปสัมภาษณ์มาเห็นด้วยกับคำตัดสินของศาล โดยเขาบอกว่า เขาจะต้องขับรถยาวนานถึง 50 ชั่วโมงกว่าจะได้รายได้ที่เพียงพอ
ที่มา:
https://nos.nl/artikel/2397695-is-de-uitspraak-in-uber-zaak-een-kantelpunt-voor-platformwerk
https://nos.nl/artikel/2397644-uber-moet-chauffeurs-in-dienst-nemen-en-volgens-cao-betalen
https://euronewssource.com/uber-drivers-are-employees-not-freelancers-says-amsterdam-court/
