แผ่นกระดาษสีเหลืองซีดอายุ 146 ปี เป็นสัญญาจ้างพิมพ์หนังสือ ‘Capital’ ฉบับภาษาฝรั่งเศส ลงนามด้วยลายเซ็นของ คาร์ล มาร์กซ์ (Karl Marx) ถูกขายทอดตลาดในปารีสด้วยราคา 121,600 ยูโร หรือประมาณ 4.5 ล้านบาท ซึ่งสูงกว่า 5 เท่าของราคาที่คาดการณ์กันเอาไว้

ต้นฉบับสัญญาจ้างดังกล่าวมาร์กซ์ทำร่วมกับบรรณาธิการ มัวริช ลาชาร์ต (Mauriche Lachatre) ก่อนประกาศตีพิมพ์หนังสือของเขาเป็นภาษาฝรั่งเศสเมื่อปี 1872

อย่างไรก็ตาม ก่อนการประกาศขายทอดตลาดเมื่อวันอังคาร (12 ธันวาคม 2561) ที่ผ่านมา ทางบริษัทจัดการประมูลอย่างเดอร์ นอร์ดแมน (Ader Nordmann) คาดการณ์ล่วงหน้าไว้ว่า ผู้ขายจะเรียกราคาไม่เกิน 25,000 ยูโร หรือประมาณ 9.2 แสนบาทเท่านั้น

เนื้อหาสัญญาจ้างระบุด้วยว่า หนังสือต้องได้รับการตีพิมพ์ในราคาที่ “ทุกคนสามารถจ่ายได้”

มากไปกว่านั้น ยังมีการขายทอดตลาดจดหมาย 23 ฉบับที่มาร์กซ์เขียนถึงบรรณาธิการชาวฝรั่งเศส ซึ่งมี 2 ฉบับขายได้ในราคารวมกันแล้ว 160,000 ยูโร หรือเกือบ 6 ล้านบาท จดหมายส่วนใหญ่ถูกเขียนขึ้นในปี 1872 พร้อมกับแสดงข้อความยืนยันว่า มาร์กซ์เป็นผู้แปลหนังสือ ‘Capital’ เล่มแรกด้วยตัวเอง โดยแปลจากภาษาเยอรมันเป็นภาษาฝรั่งเศส เนื่องจากเขารู้สึกไม่พอใจกับต้นฉบับการแปล

มาร์กซ์เป็นทั้งนักปรัชญาทางการเมือง ปรัชญาทางเศรษฐกิจ และผู้ปฏิวัติสังคมด้วยการล้มล้างลัทธินายทุน เนื้อหาของหนังสือ ‘Capital’ จึงเป็นการศึกษาเกี่ยวกับทุนนิยม โดยใช้เวลาอยู่นานเกือบ 40 ปี งานเขียนของเขาจึงเป็นแกนหลักของการเคลื่อนไหวในแนวทางคอมมิวนิสต์ สังคมนิยม ลัทธิเลนิน และลัทธิมาร์กซ์

สำหรับ ‘Capital’ มีแปลเป็นฉบับภาษาไทยในชื่อว่า ‘ว่าด้วยทุน’