นับตั้งแต่วันที่ 9 มิถุนายน เป็นต้นมา จนถึงวันที่ 5 สิงหาคม การชุมนุมของชาวฮ่องกงเพื่อคัดค้านการที่สภานิติบัญญัติของฮ่องกงจะออกกฎหมายส่งผู้ร้ายข้ามแดนระหว่างฮ่องกงกับจีน ก็ได้ดำเนินมาเป็นเวลา 9 สัปดาห์เต็มๆ โดยไม่มีทีท่าว่าสถานการณ์จะจบลงโดยง่าย การชุมนุมประท้วงของประชาชนกลับยิ่งลุกลามอย่างรวดเร็ว เพราะตอบโต้การที่ทางการฮ่องกงสั่งให้ตำรวจใช้แก๊สน้ำตาและใช้กระสุนยางเพื่อสลายการชุมนุม

แม้ว่าในวันที่ 12 มิถุนายน โฆษกของรัฐบาลจีนจะออกมายืนยันว่าทางการจีนจะไม่ส่งกองกำลังติดอาวุธเข้าไปในฮ่องกงเพื่อสลายการชุมนุม แต่เมื่อพบว่าคณะผู้บริหารฮ่องกงไม่สามารถยุติการชุมนุมได้ ท่าทีของทางการจีนที่ปักกิ่งก็เปลี่ยนไป

ในวันที่ 24 กรกฎาคม กระทรวงกลาโหมของจีนได้เผยแพร่ “สมุดปกขาว” ซึ่งมีชื่อเรียกอย่างเป็นทางการว่า “การป้องกันประเทศจีนในยุคใหม่” (China’s National Defense in the New Era) โดยระบุถึงนโยบายด้านความมั่นคงของจีนในทุกมิติ ได้แก่ ด้านงบประมาณกองทัพ ภารกิจและการจัดการกองทัพของจีนในยุคใหม่ การให้ความร่วมมือด้านความมั่นคงในระดับพหุภาคีกับอาเซียนผ่านเวทีการประชุมอาเซียนว่าด้วยความร่วมมือด้านการเมืองและความมั่นคงแห่งเอเชีย-แปซิฟิก (ASEAN Regional Forum) หรือ ARF การใช้กองทัพปกป้องผลประโยชน์แห่งชาติของจีนนอกประเทศ เช่น อารักขาเส้นทางเดินเรือในทะเลหลวง เป็นต้น 

ทั้งนี้ ในวันเดียวกันนั้น โฆษกกระทรวงกลาโหมของจีนได้แถลงว่าที่ที่มีผู้ชุมนุมชาวฮ่องกงบุกเข้าทำลายทรัพย์สินของสถานที่ราชการในคืนวันที่ 21 กรกฎาคม เป็นการกระทำที่ท้าทายรัฐบาลปักกิ่งและท้าทายหลักการ “หนึ่งประเทศสองระบบ” ของจีนที่จีนใช้ในการปกครองฮ่องกง และระบุว่าตามมาตรา 14 ของกฎหมายกองกำลังรักษาการณ์(Garrison Law) ได้ระบุไว้อย่างชัดเจนว่ารัฐบาลจีนปักกิ่งสามารถสั่งให้กองกำลังรักษาการณ์ประจำฮ่องกงแห่งกองทัพปลดแอกประชาชน (People’s Liberation Army Hong Kong Garrison) เข้ารักษาความสงบเรียบร้อยและบรรเทาภัยพิบัติได้ เมื่อได้รับการร้องขอจากคณะผู้บริหารฮ่องกง

ต่อมา วันที่ 31 กรกฎาคม พลตรีเฉินเต้าเซียง(Chen Daoxiang) ผู้บัญชาการกองกำลังรักษาการณ์ประจำฮ่องกงแห่งกองทัพปลดแอกประชาชน ได้ประกาศว่ากองกำลังรักษาการณ์ฯ จะไม่อดทนต่อการกระทำที่รุนแรงสุดโต่งที่ทำลายความมั่นคงและความสงบของฮ่องกง

หลังจากนั้นเพียงวันเดียว คือวันที่ 1 สิงหาคม ซึ่งตรงกับวันสถาปนากองทัพปลดแอกประชาชน (People’s Liberation Army หรือ PLA) ครบรอบ 92 ปี โฆษกรัฐบาลจีนก็ได้ออกแถลงการณ์สนับสนุนพลตรีเฉินเต้าเซียงว่ากล่าวได้ดีกล่าวได้ถูก และรัฐบาลจีนรวมทั้งกองทัพปลดแอกประชาชนพร้อมที่จะสนับสนุนกองกำลังรักษาการณ์ประจำฮ่องกงอย่างเต็มที่

ท���้งนี้ กองกำลังรักษาการณ์ประจำฮ่องกงแห่งกองทัพปลดแอกประชาชน (People’s Liberation Army Hong Kong Garrison) ก่อตั้งขึ้นเมื่อวันที่ 25 ตุลาคม ค.ศ.1994 โดยมีฐานที่ตั้งในเซินเจิ้น แล้วเคลื่อนกำลังทัพเข้ารักษาการณ์ในฮ่องกงตั้งแต่วันที่ 1 กรกฎาคม ค.ศ.1997 ซึ่งเป็นวันที่อังกฤษส่งมอบฮ่องกงคืนให้กับจีน มีระบบบริหารกำลังพลที่ขึ้นต่อกองทัพภาคใต้(Southern Theater Command) ซึ่งเป็นหนึ่งในห้ากองทัพภาคของจีน และเป็นกองทัพภาคที่มีกำลังพลมากที่สุดและมีอาวุธยุทโธปกรณ์มากที่สุด โดยมีกองบัญชาการที่นครกว่างโจว มณฑลกว่างตง (หรือคนไทยเรียกว่า “กวางตุ้ง”) อย่างไรก็ดี กองกำลังรักษาการณ์ประจำฮ่องกงอยู่ภายใต้การบัญชาการที่ขึ้นตรงต่อกรรมาธิการทหารส่วนกลาง(Central Military Commission) ที่กรุงปักกิ่ง 

กองกำลังรักษาการณ์ประจำฮ่องกง มีกำลังทหารใต้บังคับบัญชาราวๆ 6 พันนาย ประกอบด้วย ทหารบก ทหารเรือ และทหารอากาศ นอกจากนี้ กองกำลังรักษาการณ์ประจำฮ่องกงยังมีฐานสนับสนุนจากภายนอกฮ่องกงด้วย กล่าวคือ ทหารบกมีฐานสนับสนุนคือฐานทัพบกเซินเจิ้น พร้อมส่งกำลังรบและอาวุธยุโธปกรณ์เพิ่ม ทหารเรือมีฐานสนับสนุนคือกองเรือทะเลจีนใต้แห่งกองทัพปลดแอกประชาชน ซึ่งเป็นกองเรือขนาดใหญ่ที่สุดและมีอาวุธยุทโธปกรณ์ที่ทันสมัยที่สุดของจีน ทหารอากาศมีฐานสนับสนุนคือฐานทัพอากาศฝูซานซาตี (Fushan Shadi) ที่ตั้งอยู่ทางตะวันตกของนครกว่างโจว 

นอกจากนี้ ในวันที่ 1 สิงหาคม ซึ่งตรงกับวันสถาปนากองทัพปลดแอกประชาชนนั้น กองทัพปลดแอกประชาชนได้เผยแพร่ภาพยนตร์โฆษณากองกำลังรักษาการณ์ประจำฮ่องกง ในสื่อต่างๆ โดยเนื้อหาในคลิปดังกล่าวประกอบด้วย การประชาสัมพันธ์แสนยานุภาพของกองกำลังรักษาการณ์ประจำฮ่องกง การประชาสัมพันธ์ความหล่อเท่และสวยสง่าของบรรดานายทหารทั้งชายหญิง การการประชาสัมพันธ์การสัมภาษณ์คำชื่นชมจากประชาชน ที่สำคัญคือยังมีเนื้อหาเกี่ยวกับภารกิจการปราบปรามการประท้วง ซึ่งเป็นส่วนที่ยาวเกือบครึ่งของภาพยนตร์โฆษณาดังกล่าว นับเป็นการส่งสัญญาณที่ไม่ดีต่อสถานการณ์ในฮ่องกง

แม้จะเป็นการซ้อมเป็นสถานการณ์สมมติที่สร้างขึ้นในพื้นที่ถ่ายทำภาพยนตร์โฆษณาเท่านั้น แต่ภาพยนตร์โฆษณาชิ้นนี้ได้สร้างความไม่พอใจและเคืองแค้นแก่ประชาชนฮ่องกงอย่างมาก และมองว่าจีนกำลังข่มขู่ว่าจะใช้กำลัง

วันที่ 4 สิงหาคม มีผู้ประท้วงทำการปลดธงชาติจีนแล้วโยนทิ้งทะเลบริเวณอ่าววิคตอเรีย ซึ่งมีผู้วิเคราะห์ว่าเป็นการตอบโต้เชิงสัญลักษณ์ต่อภาพยนตร์โฆษณากองกำลังรักษาการณ์ประจำฮ่องกง

และวันที่ 5 สิงหาคม การชุมนุมประท้วงได้ยกระดับสู่การนัดหยุดงานประท้วงทั้งเกาะ ซึ่งรวมทั้งการนัดหยุดงานของพนักงานสายการบินด้วย ทำให้มีการยกเลิกเที่ยวบินมากกว่าสองร้อยเที่ยวบิน การสัญจรในฮ่องกงกลายเป็นอัมพาตทั้งการสัญจรภายในและการเดินทางระหว่างฮ่องกงกับโลกภายนอก ซึ่งส่งผลกระทบอย่างหนักต่อเศรษฐกิจของฮ่องกงและของภูมิภาคเอเชียตะวันออก

ต้องจับตาดูต่อไปว่า สถานการณ์ในฮ่องกงจะจบลงอย่างไร