นายสิริรัฐ ชุมอุปการ ผู้ว่าราชการจังหวัดแม่ฮ่องสอน เป็นประธานเปิดการประชุมคณะกรรมการลุ่มน้ำสาละวิน ครั้งที่ 1/2562 โดยมี นายประดับ กลัดเข็มเพชร ผู้ช่วยเลขาธิการสำนักงานทรัพยากรน้ำแห่งชาติ (สทนช.) นายอัตถพงษ์ ฉันทานุมัติ ผู้เชี่ยวชาญด้านวิเคราะห์สถานการณ์น้ำ เจ้าหน้าที่ สทนช. คณะกรรมการลุ่มน้ำ ผู้แทนหน่วยงานภาครัฐและภาคเอกชนที่เกี่ยวข้อง เข้าร่วมประชุม ณ ห้องประชุมขุนลุมประพาส ชั้น 4 ศาลากลางจังหวัดแม่ฮ่องสอน อ.เมือง จ.แม่ฮ่องสอน

นายประดับ กลัดเข็มเพชร ผู้ช่วยเลขาธิการสำนักงานทรัพยากรน้ำแห่งชาติ (สทนช.) กล่าวว่า สทนช. เร่งเดินหน้าจัดการประชุมคณะกรรมการลุ่มน้ำในระดับพื้นที่อย่างต่อเนื่องในพื้นที่ทุกลุ่มน้ำของประเทศไทยตั้งแต่ปลายเดือนมกราคม 2562 เป็นต้นมา ภายหลังจากที่พระราชบัญญัติทรัพยากรน้ำ พ.ศ. 2561 ประกาศในราชกิจจานุเบกษาเมื่อวันที่ 28 ธันวาคม 2561 และมีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 27 มกราคม 2562 เพื่อสร้างความเข้าใจให้กับคณะกรรมการลุ่มน้ำ ในฐานะผู้ปฏิบัติของหน่วยงานระดับท้องถิ่น ให้รับทราบเกี่ยวกับอำนาจหน้าที่ การบังคับใช้กฎหมาย และประโยชน์ในการร่วมบูรณาการบริหารทรัพยากรน้ำของประเทศอย่างเป็นระบบ

โดยคณะกรรมการลุ่มน้ำ จะเป็นกำลังสำคัญในการช่วยบริหารจัดการทรัพยากรน้ำในระดับพื้นที่ ประกอบด้วย ผู้แทนหน่วยงานของรัฐ /องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น(อปท.)  ผู้แทนองค์กรผู้ใช้น้ำ และผู้ทรงคุณวุฒิ มีผู้ว่าราชการจังหวัดเป็นประธาน โดยมี สทนช. ทำหน้าที่เป็นเสนาธิการน้ำและเป็นสำนักงานเลขานุการของคณะกรรมการทรัพยากรน้ำแห่งชาติ (กนช.) รวมทั้ง สทนช.ภาค จะทำหน้าที่เป็นสำนักงานเลขานุการของคณะกรรมการลุ่มน้ำ ศึกษา วิเคราะห์ วิจัย ทรัพยากรน้ำเพื่อทำแผนแม่บทในเขตลุ่มน้ำ มีหน้าที่และอำนาจเกี่ยวกับการบริหารทรัพยากรน้ำในเขตลุ่มน้ำ นอกจากนั้น ในระดับองค์กรผู้ใช้น้ำ ผู้ใช้น้ำทั้งภาคการเกษตร อุตสาหกรรม และพาณิชยกรรม ในบริเวณใกล้เคียงกันและอยู่ในเขตลุ่มน้ำเดียวกัน มีสิทธิรวมตัวกันจดทะเบียนก่อตั้งองค์กรผู้ใช้น้ำเพื่อประโยชน์ร่วมกันเกี่ยวกับการใช้ การพัฒนา การบริหารจัดการ การบำรุง รักษา การฟื้นฟู และการอนุรักษ์ทรัพยากรน้ำ   ซึ่งจะเป็นการเปิดโอกาสให้องค์กรผู้ใช้น้ำมีส่วนร่วมกับภาครัฐในการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำในพื้นที่

ทั้งนี้ สทนช. ได้ดำเนินการศึกษาโครงการศึกษาทบทวนการแบ่งพื้นที่ลุ่มน้ำที่เหมาะสมสำหรับการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำและผลกระทบจากการแบ่งพื้นที่ลุ่มน้ำของประเทศ โดยผลการศึกษาได้เสนอให้แบ่งพื้นที่ลุ่มน้ำจาก 25 ลุ่มน้ำหลัก 254 ลุ่มน้ำสาขา ปรับใหม่เป็น 22 ลุ่มน้ำหลัก 353 ลุ่มน้ำสาขา ในส่วนของการแบ่งลุ่มน้ำใหม่ในพื้นที่ ลุ่มน้ำสาละวิน ยังคงเป็น 1 ลุ่มน้ำหลัก มีพื้นที่รวมทั้งสิ้น 19,106 ตารางกิโลเมตร หรือ 11.94 ล้านไร่ แต่ด้วยลุ่มน้ำสาละวิน มีลักษณะภูมิประเทศส่วนใหญ่เป็นเทือกเขาสูงชันและเป็นต้นกำเนิดของลำน้ำสาขาต่างๆ ที่มีลักษณะแคบและยาวตามซอกเขา ทำให้เกิดลุ่มน้ำย่อยที่มีความแตกต่างกัน ทั้งลักษณะลุ่มน้ำและทิศทางการไหล สทนช.จึงได้ศึกษาทบทวนและแบ่งลุ่มน้ำสาขาใหม่เพื่อให้ขอบเขตมีความชัดเจนมากยิ่งขึ้น โดยจากเดิมมี 17 ลุ่มน้ำสาขา อยู่ในพื้นที่ 3 จังหวัด 15 อำเภอ ปรับใหม่เป็น 22 ลุ่มน้ำสาขา ครอบคลุม 3 จังหวัด 13 อำเภอ 71 ตำบล ได้แก่ เชียงใหม่ แม่ฮ่องสอน และตาก  มีปริมาณฝนเฉลี่ย 1,296 มิลลิเมตรต่อปี ปริมาณน้ำท่าเฉลี่ย 8,929 ล้านลูกบาศก์เมตร(ลบ.ม.)ต่อปี ประชากรทั้งสิ้น 579,134 คน 158,765 ครัวเรือน ส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตรกรรม มีน้ำอุปโภคบริโภคพอเพียงตลอดปี ร้อยละ 46 พื้นที่เกษตรขาดแคลนน้ำ ร้อยละ 2 ความต้องการใช้น้ำรวมทั้งสิ้น 1,145 ล้าน ลบ.ม.ต่อปี

สำหรับการบริหารจัดการน้ำของลุ่มน้ำสาละวิน มีโครงการพัฒนาแหล่งน้ำและโครงการชลประทานในพื้นที่ จำนวนรวม 432 โครงการ ความจุเก็บกักรวม 41 ล้าน ลบ.ม. และมีพื้นที่ชลประทานรวม 100,208 ไร่ ประกอบด้วย โครงการพัฒนาแหล่งน้ำขนาดกลาง 3 แห่ง มีความจุเก็บกักรวม 31 ล้าน ลบ.ม. มีพื้นที่ชลประทานรวม 25,103 ไร่ และโครงการพัฒนาแหล่งน้ำขนาดเล็ก โครงการสูบน้ำด้วยไฟฟ้าและแก้มลิง 429 แห่ง มีความจุเก็บกักรวม 10 ล้าน ลบ.ม. มีพื้นที่ชลประทานรวม 75,105 ไร่ ทั้งนี้ มีโครงการสำคัญที่มีศักยภาพที่สามารถดำเนินการได้ในปี 2563-2565 รวมทั้งสิ้น 7 โครงการ วงเงิน 8,737 ล้านบาท สามารถเพิ่มความจุน้ำได้ 125.4 ล้าน ลบ.ม. พื้นที่รับประโยชน์ 50,894 ล้านไร่ เช่น โครงการอ่างเก็บน้ำห้วยอุ้มเปี๊ยมตอนบน จ.ตาก โครงการอ่างเก็บน้ำห้วยแม่ระเมาตอนกลาง-บ้านห้วยยะอุ จ.ตาก และโครงการอ่างเก็บน้ำห้วยขนุน จ.ตาก เป็นต้น

นอกจากนี้ ที่ประชุมยังได้พิจารณาการจัดทำแผนปฏิบัติการเพื่อรองรับ(ร่าง)แผนแม่บทการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำ 20 ปี (พ.ศ.2561-2580) และการจัดทำงบประมาณรายจ่ายแผนงานบูรณาการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ.2563 แผนการดำเนินงานของฝ่ายเลขานุการและคณะกรรมการลุ่มน้ำสาละวิน ปีงบประมาณ พ.ศ.2562 นอกจากนี้ ยังได้มติให้ดำเนินการจัดประชุมเชิงปฏิบัติการจัดทำแผนปฏิบัติการ (แผนบูรณาการ) ในพื้นที่ลุ่มน้ำสาละวิน ปี 2563 ในวันที่ 28 กุมภาพันธ์ 2562 ณ โรงแรมสวนหมอกคำ จังหวัดแม่ฮ่องสอน เพื่อให้เป็นไปตามหน้าที่และอำนาจของคณะกรรมการลุ่มน้ำ ในการรวบรวมข้อคิดเห็นและข้อเสนอแนะ เสนอต่อ กนช. ประกอบการพิจารณาเห็นชอบ และกำหนดแนวทางการดำเนินงานสำหรับปีงบประมาณต่อๆ ไป