ไม่กี่ชั่วโมงก่อนสภาประชาชนแห่งชาติจีนจะพิจารณาร่างกฎหมายความมั่นคงแห่งชาติสำหรับฮ่องกงที่เป็นชนวนการประท้วงรอบใหม่ในฮ่องกง 'ไมค์ ปอมเปโอ' ได้แจ้งต่อรัฐสภาสหรัฐฯ ว่าฮ่องกงจะไม่ได้รับการรับประกันภายใต้กฎหมายสหรัฐฯ แบบที่เป็นมาตลอด แม้แต่ช่วงหลังการกลับคืนสู่จีนเมื่อปี 2540 อีกต่อไป โดยบอกว่าวันนี้ไม่มีบุคคลที่มีเหตุผลคนไหนสามารถยืนยันได้ว่า ฮ่องกงยังคงมีอำนาจปกครองตนเองในระดับสูงจากจีนเมื่อพิจารณาจากข้อเท็จจริงที่เป็นอยู่ 

การประกาศของนายปอมเปโอหมายความว่าฮ่องกงอาจสูญเสียสิทธิพิเศษทางการค้ากับสหรัฐฯ ที่รวมถึงการได้รับอัตราภาษีศุลกากรที่ต่ำกว่าจีนแผ่นดินใหญ่ โดยเงื่อนไขสถานะพิเศษกับฮ่องกงภายใต้กฎหมายของสหรัฐฯ มีขึ้นนับตั้งแต่ฮ่องกงยังเป็นอาณานิคมของอังกฤษ

อย่างไรก็ตาม นับตั้งแต่เมื่อปีที่ผ่านมาสถานะพิเศษนี้ถูกกำหนดเงื่อนไขว่ารัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐฯ จะต้องให้การรับรองอยู่เสมอว่าฮ่องกงยังคงมีอิสระในการปกครองตนเองจากจีนแผ่นดินใหญ่อย่างเพียงพอ แต่หากรัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐฯ ไม่สามารถให้การรับรองนี้ได้ รัฐสภาสหรัฐฯ ก็สามารถเพิกถอนสถานะพิเศษทางการค้าของฮ่องกง ซึ่งจะหมายความว่าการปฏิบัติต่อฮ่องกงจะไม่ต่างกับจีนแผ่นดินใหญ่ในเรื่องการค้าและเป้าหมายอื่นๆ  

อย่างไรก็ตาม การประกาศนี้จะยังไม่นำไปสู่การดำเนินการอัตโนมัติ โดยประธานาธิบดี 'โดนัลด์ ทรัมป์' จะตัดสินใจขั้นสุดท้ายว่าจะดำเนินมาตรการอย่างไร ซึ่งสำนักข่าวซีเอ็นเอ็นรายงานอ้างอิงแหล่งข่าวว่า ทรัมป์น่าจะใช้การดำเนินการฝ่ายบริหารตัดสินใจเกี่ยวกับสถานะพิเศษของฮ่องกงอย่างเร็วที่สุดในวันศุกร์นี้

การเพิกถอนสถานะพิเศษของฮ่องกง จะกระทบต่อการค้ามูลค่าหลายพันล้านดอลลาร์สหรัฐฯ ระหว่างสหรัฐฯ กับฮ่องกง และอาจทำให้นักลงทุนไม่ไปลงทุนในฮ่องกงในอนาคต ขณะเดียวกัน นี่ก็จะส่งผลกระทบต่อจีนแผ่นดินใหญ่ซึ่งใช้ฮ่องกงเป็นตัวกลางในการติดต่อทางธุรกิจ โดยบริษัทของจีนแผ่นดินใหญ่และบริษัทข้ามชาติจำนวนมากใช้ฮ่องกงเป็นฐานระหว่างประเทศหรือระดับภูมิภาค 

ทั้งนี้ การตัดสินใจของรัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐฯ มีขึ้นหลังจีนเสนอออกกฎหมายความมั่นคงฉบับใหม่เกี่ยวกับฮ่องกงซึ่งห้ามกิจกรรมเข้าข่ายแบ่งแยกดินแดน บ่อนทำลาย ก่อการร้าย และการแทรกแซงจากต่างชาติ ซึ่งนักกิจกรรมฮ่องกงมองว่าเป็นการพุ่งเป้าลิดรอนสิทธิเสรีภาพพื้นฐานในฮ่องกง ขณะที่นายปอมเปโอยังได้ประณามความพยายามผลักดันร่างกฎหมายนี้อีกครั้ง โดยชี้ว่าเป็นการตัดสินใจที่เป็นหายนะ พร้อมระบุว่าในขณะที่ครั้งหนึ่งสหรัฐฯ หวังว่าเสรีภาพและความรุ่งเรืองของฮ่องกงจะเป็นต้นแบบให้กับรัฐอำนาจนิยมอย่างจีน แต่ตอนนี้ชัดเจนว่า จีนกำลังทำให้ฮ่องกงเป็นเหมือนตัวเอง  

อ้างอิง BBC / CNA / CNN

ข่าวที่เกี่ยวข้อง :

• ตร.ฮ่องกงใช้สเปรย์พริกไทยปะทะผู้ชุมนุมต้านร่างกฎหมายเพลงชาติจีน
• กองทัพจีนเตรียมพร้อม ‘ปกป้องอธิปไตย’ หลังชาวฮ่องกงประท้วง
• 'แคร์รี หล่ำ' ยืนยันกฎหมายความมั่นคงไม่กระทบสิทธิเสรีภาพในฮ่องกง
• สหรัฐฯ ขู่คว่ำบาตรจีน หากผ่าน ก.ม.คุมประชาธิปไตยฮ่องกง​