วันนี้ (21 ก.ย. 2561) ที่กระทรวงสาธารณสุข จ.นนทบุรี นายแพทย์ธวัช สุนทราจารย์ ผู้ช่วยรัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข พร้อมด้วยนายแพทย์เจษฎา โชคดำรงสุข ปลัดกระทรวงสาธารณสุข, นายแพทย์สุขุม กาญจนพิมาย อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์, แพทย์หญิงอัมพร เบญจพลพิทักษ์ รองอธิบดีกรมอนามัย และนายแพทย์จักรกริช โง้วศิริ ผู้ช่วยเลขาธิการสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) ร่วมกันแถลงข่าวกระทรวงสาธารณสุข เปิดให้บริการตรวจคัดกรองกลุ่มอาการดาวน์ในหญิงตั้งครรภ์อายุ 35 ปีขึ้นไปครอบคลุมทั่วประเทศ

นายแพทย์ธวัช สุนทราจารย์ ผู้ช่วยรัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข กล่าวว่า กลุ่มอาการดาวน์เป็นโรคทางพันธุกรรมที่เกิดจากความผิดปกติของโครโมโซมที่เป็นปัญหาสำคัญทางด้านสาธารณสุขและการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ของประเทศไทยและประชาคมโลก ปัญหาสำคัญที่สุด คือ เด็กทุกรายจะมีระดับสติปัญญา (IQ) ต่ำ หรือปัญญาอ่อน มีพัฒนาการช้า มีหัวใจและต่อมไทรอยด์ทำงานผิดปกติแต่กำเนิด อันเป็นผลให้เด็กมีปัญหาด้านการศึกษาเล่าเรียน 

ในแต่ละปีประเทศไทยมีหญิงตั้งครรภ์ประมาณ 700,000 ราย มีทารกเกิดใหม่เป็นกลุ่มอาการดาวน์ปีละ 1,000 ราย จากข้อมูลของโครงการประเมินเทคโนโลยีและนโยบายด้านสุขภาพ (HiTAP) พบว่า เด็กที่เป็นดาวน์ซินโดรม 1 คน มีค่าใช้จ่ายที่นอกเหนือจากการเลี้ยงดูเด็กปกติตั้งแต่เกิดจนเสียชีวิตประมาณ 2,500,000 บาท วิธีที่ดีที่สุดในการแก้ปัญหานี้ก็คือ การตรวจคัดกรองกลุ่มอาการดาวน์ในหญิงตั้งครรภ์ทางห้องปฏิบัติการ ซึ่งจะช่วยให้พ่อแม่ได้มีโอกาสวางแผนครอบครัวต่อไป 

นายแพทย์เจษฎา โชคดำรงสุข ปลัดกระทรวงสาธารณสุข กล่าวว่า รัฐบาลมองเห็นถึงความสำคัญของปัญหาดังกล่าว จึงได้สนับสนุนงบประมาณ 100 ล้านบาท ผ่านสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ และกระทรวงสาธารณสุข โดยเลือกใช้เครื่องมือและวิธีตรวจ “Quadruple test” ซึ่งเป็นวิธีมาตรฐาน คุ้มค่า ได้รับการยอมรับจากราชวิทยาลัยสูตินรีแพทย์ แห่งประเทศไทยและนักวิชาการ 

การให้บริการนี้เริ่มจากในหญิงตั้งครรภ์ที่มีอายุ 35 ปีขึ้นไป และมีช่วงอายุครรภ์ 14-18 สัปดาห์ เป็นการยกระดับการตรวจหญิงฝากครรภ์ในประเทศไทย ทั้งนี้ความสำเร็จในการให้บริการตรวจคัดกรองกลุ่มอาการดาวน์ ในหญิงตั้งครรภ์ครอบคลุมทั่วประเทศเกิดจากการบูรณาการหลายหน่วยงาน ได้แก่ กระทรวงสาธารณสุข สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ และมหาวิทยาลัยต่างๆ ซึ่งจะส่งผลให้เด็กไทยมีสุขภาพดี คนไทยมีคุณภาพ เป็นพลังสำคัญในการพัฒนาประเทศให้ “มั่นคง มั่งคั่ง ยั่งยืน” ต่อไป

“ในอนาคตจะขยายศูนย์ตรวจคัดกรองฯ ไปตามภูมิภาคต่างๆ เพื่ออำนวยความสะดวกให้ประชาชนสามารถเข้าถึงบริการ ได้สะดวกรวดเร็วมากยิ่งขึ้น” นายแพทย์สุขุมกล่าว

นายแพทย์สุขุม กาญจนพิมาย อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กล่าวเพิ่มเติมว่า กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ ได้มอบหมายให้ศูนย์วิทยาศาสตร์การแพทย์ที่ 3 นครสวรรค์ ซึ่งมีความพร้อมในการจัดการตัวอย่างทั่วประเทศ ด้วยระบบโลจิสติกส์ เพื่อให้ผู้รับบริการเข้าถึงบริการอย่างสะดวกและครอบคลุมทั่วประเทศ และเริ่มเปิดให้บริการตรวจคัดกรองกลุ่มอาการดาวน์ ตั้งแต่เดือนกันยายน พ.ศ. 2561 โดยหญิงตั้งครรภ์สามารถเข้ารับบริการตรวจคัดกรองได้ที่โรงพยาบาลทุกระดับใกล้บ้าน ที่ฝากครรภ์ไว้และเจาะเลือดได้ฟรี ไม่มีค่าใช้จ่าย ตั้งแต่โรงพยาบาลชุมชนขึ้นไป โดยมีการจัดระบบโลจิสติกส์รับตัวอย่าง จากทุกจังหวัดทั่วประเทศ มาส่งศูนย์วิทยาศาสตร์การแพทย์นครสวรรค์ที่ 3 นครสวรรค์ ภายในเวลาไม่เกิน 3 วัน และทำการตรวจวิเคราะห์ และส่งรายงานผลกลับให้โรงพยาบาลภายใน 3 วันทำการ ในรูปแบบ Digital Online Report และมีการเชื่อมต่อระบบข้อมูลการตรวจคัดกรองกับหน่วยตรวจนำร่อง เป็น Big Data ของประเทศไทย