ถ้ำคริสตัลถูกค้นพบในเหมืองเก่าที่ถูกปล่อยร้างของสเปนนับตั้งแต่ปี 2000 แต่รัฐบาลท้องถิ่นเพิ่งเปิดให้นักท่องเที่ยวเข้าชมเป็นครั้งแรกเมื่อเดือนกรกฎาคมที่ผ่านมา ถือเป็นถ้ำคริสตัลขนาดใหญ่อันดับ 2 ของโลก แต่เป็นแห่งแรก��ี่พบในยุโรป
รัฐบาลท้องถิ่นในแคว้นอันดาลูซิอา เขตปกครองตนเองของสเปน เปิดถ้ำคริสตัลในเขตปุลปี เมืองอัลเมริอา ให้ประชาชนในพื้นที่และนักท่องเที่ยวต่างถิ่นเข้าชมอย่างเป็นทางการครั้งแรกเมื่อกลางเดือนกรกฎาคมที่ผ่านมา โดยตั้งเป้าว่า ถ้ำดังกล่าวจะเป็นแหล่งรายได้ และสร้างชื่อเสียงให้กับเมืองอัลเมริอา ในฐานะที่เป็นถ้ำคริสตัลขนาดใหญ่ที่สุดที่เคยพบในยุโรป เป็นรองเพียงถ้ำคริสตัลในรัฐชีวาวาของเม็กซิโกเท่านั้น
ถ้ำแห่งนี้ถูกค้นพบครั้งแรกเมื่อปี 2000 โดยกลุ่มนักธรณีวิทยาที่สำรวจพื้นที่เหมืองเงินเก่าซึ่งเลิกกิจการไปตั้งแต่ยุค 60 แต่ผู้เชี่ยวชาญด้านธรณีวิทยาต้องการใช้เวลาศึกษาข้อมูลถ้ำและแร่ธาตุต่างๆ อย่างละเอียด หลังจากผ่านไปเกือบ 20 ปี จึงสามารถเปิดถ้ำให้นักท่องเที่ยวเข้าชมได้เป็นครั้งแรก เพราะต้องเตรียมการด้านความปลอดภัยและการอำนวยความสะดวกแก่ผู้เข้าชมด้วย เนื่องจากถ้ำคริสตัลนี้อยู่ลึกลงไปใต้ดินประมาณ 50 เมตร
สำนักข่าวรัปลีย์และเอพีรายงานว่า ถ้ำดังกล่าวเต็มไปด้วยคริสตัลยิปซัม ซึ่งเป็นหินโพรงถ้ำ หรือ 'จีโอด' ชนิดหนึ่ง โดยหมายถึง มวลวัตถุ หรือแร่ ที่จับตัวกันแข็งเป็นก้อน แต่ข้างในกลวงหรือเป็นโพรง ซึ่งแห่งนี้มีขนาดเล็ก กว้างเพียง 1.7 เมตร ยาว 8 เมตร และสูง 1.8 เมตร แต่ขนาดของก้อนคริสตัลที่พบมีความยาวตั้งแต่ 50 เซนติเมตรไปจนถึง 2 เมตร ซึ่งถือว่าเป็นก้อนคริสตัลขนาดใหญ่ที่สุดที่เคยค้นพบในยุโรป
ฟรานซิสโก เฟอร์นานเดซ อะโม นักธรณีวิทยาที่ได้รับเชิญเข้าร่วมชมถ้ำปุลปีก่อนที่จะเปิดรับนักท่องเที่ยว ระบุกับเอพีว่า การเกิดหินโพรงถ้ำ หรือ 'จีโอด' มีหลายวิธี แต่โดยทั่วไปแล้วจะเกิดจากการที่สารละลายแร่ธาตุต่างๆ ไหลเข้าไปในโพรงถ้ำจนเต็ม และต้องใช้เวลานานนับล้านปี ควบคู่กับอุณหภูมิที่เหมาะสม จึงจะทำให้แร่ธาตุตกผลึกจนกลายเป็นคริสตัล ซึ่งในกรณีของถ้ำปุลปี แร่ที่พบคือยิปซัม ทำให้ผลึกคริสตัลส่วนใหญ่มีสีขาวใส
นอกจากนี้ เว็บไซต์อย่างเป็นทางการของเมืองอัลเมริอาระบุด้วยว่า ในอนาคต รัฐบาลและเอกชนในท้องถิ่นจะร่วมกันสร้างสวนสนุกธีมพาร์คจำลองสภาพถ้ำคริสตัล เพื่อสะท้อนภาพมหัศจรรย์ในเหมืองเก่า และให้ความรู้เพิ่มเติมเกี่ยวกับจีโอด ซึ่งจะรวมถึงคำนิยาม ลักษณะโดยละเอียด และกระบวนการก่อกำเนิดแต่คาดว่าจะต้องใช้เวลาอีกสักระยะหนึ่งจึงจะสร้างสวนสนุกแล้วเสร็จ เพราะงบประมาณที่ใช้จะอยู่ที่ประมาณ 2 ล้านยูโร (ประมาณ 34 ล้านบาท)